Komend uit een arbeidersgezin hadden we het thuis niet breed maar waren we ook niet arm. Pa had een auto maar mijn moeder deed alles op de fiets. Ze had trouwens geen rijbewijs maar dat terzijde. Een doodgewoon gezin met een toetje op zondag, chips en frisdrank op zaterdag. Wat destijds heel normaal was. Net als veel kunnen met een krappe portemonnee. Wellicht komt daar mijn drive naar duurzaamheid vandaan.
Inventief zijn met wat je al hebt. Niet makkelijk kunnen weggooien. Speelotheek, kringloop, 2e hands, swap party’s, doorgeven. Het zit in mijn DNA. Net als mode.
Mode is een vreemd fenomeen. Of kunst. Of de verstikking. Het is maar hoe je t bekijkt.
Ik houd van kleding en er verzorgd uitzien geeft me een goed gevoel. En in tegenstelling tot wat mijn kledingkast doet vermoeden houd ik niet van winkelen. Deels ontstaan als gevolg van een langdurig verblijf in nogal klamme landen, keuze opties (je kunt het maar 1x uitgeven) en bewustwording.
Gedurende mijn klamme landen jaren was er lokaal weinig modieus te verkrijgen. Niet passend voor mijn 180 cm en schoenmaat of niet passend in mijn budget waardoor aangewezen op de kleermaker voor een kopie uit een modeblad of, wat de meeste vrouwen deden tijdens zomerverlof in Nederland, de koffer vullen met nieuwe aankopen. Toentertijd was ik helemaal niet bezig met duurzaamheid en de invloed van kleding op ons aards bestaan en dus ook ik gaf toe aan koopdrift om het jaar door te komen.
Die koopdrift van mij was trouwens gematigd. Een big spender noch “het is niet meer in dus gooi maar weg type” ben ik nooit geweest. Dat DNA waardoor ongetwijfeld het een met het ander te maken heeft. Feit is dat een jaar of wat terug mijn kaartenhuis wat relatie heette echt in elkaar donderde, ik zijn financiële puinzooi kon schoonvegen en de latent aanwezige Ansje 2e handsje, al dan niet uit noodzaak echt in mij ontwaakte.
Desondanks heb ik er volgens mij nooit eruit gezien alsof ik uit een lappenmand ben gekropen. Wat wel de bedoeling lijkt wanneer je de sneak previews van vooraanstaande couturiers bekijkt. Misschien is het een knipoog naar een duurzamer bestaan?
Duurzamer, het is uberhip & happening. Zeeman, Hema, H&M, bijenkorf. Zomaar een paar grootverkopers die hierop inspelen. Bij een aantal van deze spelers kun je kleding inleveren voor korting of nadat het een sorteer omweg heeft gemaakt 2e hands kopen en jezelf als koper een goed gevoel beloning geven. Maar is 2e hands wel zo duurzaam?
Dus niet. Wel wanneer het aanbod zou bestaan uit weloverwogen aankopen. Op wat uitzonderingen na is dit gezien het aanbod meer uitzondering dan regel. En met het lokkend aanbod van winkels waar men geinig voor weinig koopt een niet door te komen berg in ruiltassen, beurzen, containers en kringloop. Waarvan bij laatste een deel niet meer te hergebruiken, te verkopen is of verkocht wordt. Voor een habbekrats koop je immers weer iets nieuws, en dus wordt dit vernietigd. Of jouw not zo loved item gaat 2x de wereld rond om op een markt te komen waardoor de lokale ondernemer niet meer loskomt van zijn of haar handel. En zo houden we onszelf voor het lapje.
Nieuw kopen dan toch maar?
Gemiddeld kopen we 50 items per jaar per persoon waarvan een groot deel ongedragen in de kast hangt of ligt. Of na een paar keer dragen vervangen wordt door een nieuwe tijdelijke must have waarin vaak niet de beste versie van jezelf. Miskopen dus. De productie van kleding en textiel heeft een enorme, zo niet de grootste impact op het milieu en de maatschappij. Stel dat je per jaar zes kledingstukken minder koopt, dan scheelt dat bijna 40kg CO2 op jaarbasis. Als iedereen in Nederland alleen al dat zou doen, scheelt dat net zoveel CO2 als 85.000 rondjes met de auto om de aarde.
Natuurlijk zullen er mensen zijn die nu zeggen ; ja maar als ik het niet koop doet een ander dat wel. Of; als wij het niet kopen verdienen ze in de arme landen niks. Op zo’n stelling kun je alleen maar hopen dat de ooglappen ooit oplossen. Massaproductie mag dan goedkoper zijn (meer voor minder kosten dus goedkoper in de rekken) maar daardoor wordt de verdeling over veel schijven ook schaarser. Een goedkopere prijs voor massa met daarbij ingecalculeerd dat een deel wellicht niet wordt verkocht en dus, daar komt ie weer, vernietigd of verhandeld. Gemiddeld 22 miljoen stuks per jaar. Goedkoop betekent in de regel dat iemand anders daar de prijs voor betaalt. En wij als eindgebruiker uiteindelijk ook. Gemiddeld gooien we 14 tot 17 kilo textiel per jaar weg per persoon. Los dus van het overschot aan massaproductie.. Meer dan de helft van jouw kilo’s verdwijnt in het restafval waardoor recycling of hergebruik niet meer kan. De afvalverwerking moet betaald worden en jij betaald indirect daarvan de rekening. Zo ook voor het zuiveren van het water door afvalstoffen van microplastics en kleurstoffen. En nog meer van deze rampspoed. Is er nog iets aan te doen? Zeker wel. Verbeter de wereld waar je bij staat. Ruil, leen, geef door en koop bewust. Nieuw of 2e hands. Begrijp me niet verkeerd: met tweedehands kopen is weinig mis. Zolang je het op een weloverwogen manier doet, en niet als een razende tekeer gaat in de vintageshop en daarnaast nog blijft kopen. Anders is het maar een zoethoudertje voor fastfashion verslaafden en een manier om je kooplust én je geweten te sussen. Een beter milieu begint bij dragen wat echt bij je past en waar je in straalt. De grootste winst zit in slimmer kopen. En soms is slimmer kopen niet kopen. Dat scheelt al behoorlijk wat miskopen. Doe de less is more les. Minder, bewuster en duurzamer vooral. En bij die zelfstandige ondernemer ook. Kleed je zelf met Kunst aan je lijf in plaats van een strop aan je kop en de berg te laten groeien. Er is geen planeet B.
Geen vind ik leuk verhaal he. Schrale troost is misschien te weten dat ik het tot een tijd terug ook niet best deed. Wel troep opruimend en hardnekkig afval scheidend maar ook niet erg bezig zijn met de herkomst en verwerking van iets. En ook impulsaankopen zijn mij niet vreemd. Al een tijdje ben ik op weg naar beter. Uit de lappenmand klimmend ook. Of uit de Cast. En dat is weer wel leuk.
Lees ook : Armoe ? Nou moe ! en De hunkermol, wie kent hem niet.
Trends en impacts in de textielketen – Wieland Textiles
Sustainable shopping made easy | Fairify
Good On You – Duurzame en ethische modemerkbeoordelingen
Whensarasmiles.nl